7 moeilijke vragen aan jezelf

In deze tijd van snel leven en social media gaan we vaak voorbij aan zelfkennis. Er is weinig tijd en ruimte voor zelfreflectie en ongemakkelijke gevoelens willen we ook liever vermijden dan omarmen. Toch geloof ik echt dat het toelaten en zelfs opzoeken van de moeilijke en ongemakkelijke gevoelens ons verder kan helpen in wijsheid, inzicht en zelfkennis.

De vragen in dit blog kunnen je hierin een stap verder helpen. Het zijn geen makkelijke vragen, dus pak er eentje uit om mee te beginnen en ‘take it from there’.

1. Hoe wil ik dat mijn leven er over 5 jaar uit ziet?

Ik heb dit vaak een rottige vraag gevonden. Het voelde te groot en te onbereikbaar ofzo. Toch ben ik nu fan van het vooruitkijken en het maken van een soort plan richting de toekomst. Dat komt met name doordat ik meer in kleine stappen ben gaan denken EN omdat ik groter ben gaan denken over wat ik allemaal kan bereiken als ik echt mijn zinnen daarop zet.

Zo is het met 1 freelance inkomen op dit moment vaak krap, financieel gezien. Ik ben super dankbaar dat we gewoon een huis hebben, de kinderen een eigen kamer, eten op tafel elke dag, maar het is het nadenken over de kleine dingen die het vervelend maken. Daarom wil dat ons leven over 5 jaar financieel ruimer is. Wat leidt tot de wens om over 5 jaar ook een eigen inkomen te kunnen genereren, ondanks mijn fysieke beperkingen. Eerlijk gezegd is dat geen wens voor over 5 jaar, maar eerder. Vanuit dat idee maak ik nu mijn keuzes.

Op welke gebieden in je leven zou jij anders willen leven over 5 jaar dan nu? Welke stappen zou je daarvoor kunnen zetten?

2. Welke mensen zijn mijn ‘groupie’?

Brene Brown schrijft in een van haar boeken over het papiertje dat ze in haar portemonnee bewaard. Het papiertje is maar een paar cm2 groot, zodat je er maar weinig op kunt schrijven. Op dat papiertje staan de namen van de mensen die haar kleinste kring zijn. Deze mensen vertrouwt zij met alles en als zij in een ellendige situatie terecht gekomen is óf als ze iets kwetsbaars heeft gedaan, dan zijn dat de mensen die ze gelooft in wat ze zeggen. Hun feedback is belangrijk, omdat ze weet dat zij altijd het beste met haar voor hebben.

Ik heb sinds een paar jaar ook zo’n papiertje bij me. Er staan maar een paar namen op. Dat briefje pak ik erbij als ik me geraakt voel door kritiek van onbekenden of als ik in de penarie zit. Maar ook als ik een moeilijke kwestie heb waar ik moeilijk met iemand over kan praten. Ik weet dat ik bij deze mensen écht kwetsbaar kan zijn. Ook als zij dingen zeggen of doen die ik moeilijk vind, weet ik dat ze het goed menen en dat ik het serieus moet nemen.

Het zijn overigens meestal ook de mensen die we ‘voor lief nemen’. Dus mocht je in een dankbare bui zijn, doe dan eens iets om deze mensen te laten weten hoe belangrijk ze voor je zijn!

3. Wat zijn mijn zwakheden volgens mijn ‘groupie’ en mensen in de cirkel daar buiten?

Oeiii… wat een rotvraag weer! Waarom zou je uberhaupt willen weten wat zij je zwakheden vinden?

Het antwoord zit m opnieuw in zelfkennis. Durven kijken naar je zwakheden, daar serieus over nadenken, levert je een completer beeld van jezelf op. En het bied je de kans om zelfcompassie te oefenen op een moment dat je sterk in je schoenen staat, in plaats van dat je overvallen wordt door (zelf)kritiek.

Ik vind het niet prettig om te horen over mijn eigen zwakke punten. Mijn neiging is om mezelf te gaan verdedigen, er overheen te praten en zo snel mogelijk van onderwerp te veranderen. Het kost mij moeite om er tijd voor te nemen, echt te luisteren naar wat de ander zegt en het eerlijk af te wegen.

Dat komt natuurlijk omdat ik het vaak toch moeilijk vind om zwakheden te zien als dingen die ik dóe. Ik blijf het vaak voelen als een directe aanval op wie ik bén. Ik heb daar veel in geleerd in de afgelopen jaren, juist ook door het op te zoeken op een moment dat ik voelde dat ik het aan zou kunnen.

Na zo’n gesprek had ik uiteraard wat verwerkingstijd nodig. Mijn emoties gingen alle kanten op en ik mocht mezelf meerdere keren vertellen dat ik oke ben, dat iedereen zwakheden heeft en dat ik het recht kan zetten als ik iets verkeerd heb gedaan. (hier maak ik het onderscheid tussen schaamte en schuld)

4. Wat is het belangrijkste wat mij rust geeft?

Zelfzorg! Het moment dat je jezelf antwoord kunt geven op deze vraag ben je al een goede stap verder om goed voor jezelf te zorgen. Tenslotte.. als je niet weet waar je je rust kunt vinden, dan kun je ook niet voor je eigen rust zorgen.

Deze vraag klinkt als de makkelijkste vraag van dit blog. Het lastige zit m hierin: wat ons echt rust geeft, is vaak ook iets waar we vaak geen zin in hebben. Bijvoorbeeld: echte rust komt voor mij als ik een hele dag geen internet gebruik. Ook niet op mijn telefoon. Maar eerlijk… ik ben net zo gewend of verslaafd aan mijn telefoon als ik mijn kinderen vaak verwijt, dus het is geen antwoord waar ik altijd blij van word.

Het is wel het antwoord (of een antwoord) waar ik op termijn het meeste aan heb. Dus als ik mijzelf deze vraag stel, dan neem ik de tijd om in te voelen in mijzelf om het moeilijke antwoord te geven in plaats van het makkelijke. Ja, een cappucino in een cafeetje is zeker een rustmoment, maar elke ochtend iets eerder opstaan om tai chi te doen.. levert me veel meer op.

5. Zijn de mensen die ik om me heen heb waardevol voor mij?  

Deze vraag is niet bedoeld om je acuut te laten stoppen met vriendschappen die je minder opleveren. Laten we daar helder over zijn. Ik geloof oprecht dat vriendschappen niet alleen goed zijn als ze helemaal gelijkwaardig zijn. Ik heb vriendschappen die (tijdelijk) minder gelijk zijn, maar waar ik op een andere manier zoveel waarde aan hecht dat ik er niet aan moet denken dat ze er niet zouden zijn.

Maar.. er zijn ook vriendschappen geweest die me echt meer kostten dan opleverden qua energie. Ik was erin gerold op een of andere manier en pas toen ik even pas op de plaats maakte, merkte ik dat het niet was wat ik echt wilde.

Dat bood mij de mogelijkheid om te praten, na te denken en dingen te veranderen. Niet op een harde manier, maar op een kwetsbare manier, die elkaar in onze waarde laat. Maar dat spreekt voor zich, denk ik zo.

6. Wacht ik op een ander om mijn problemen op te lossen?

Pijnlijk! Want ja, iedereen heeft wel eens momenten dat je eigenlijk diep in je hart verwacht dat een ander oplost wat jij niet wilt oplossen. Dat kan zijn omdat je vind dat de ander het probleem gestart is en daarmee het ook moet oplossen. Het kan ook zijn dat het een gewoonte is van jezelf om te denken dat eerst iemand anders iets moet doen, voordat jij verder kunt.

Hoe kijk jij bijvoorbeeld naar je financiele situatie? Vind je dat de overheid je te weinig uitkering geeft of teveel belasting int? Dat kan allemaal waar zijn, maar dat betekent niet dat jij niks kunt doen.

Hoe kijk je naar je relatie met je partner of vrienden? Zijn die onbevredigend omdat de ander niet attent genoeg is? Welke knelpunten kom je tegen en hoe zie je je eigen rol daarin?

Kun je leren om meer verantwoordelijkheid te pakken in die gebieden waar je nog regelmatig de bal bij een ander neerlegt? Dat kan je enorm vooruithelpen in je persoonlijke ontwikkeling.

7. Doe ik wat ik zeg?

Of op een andere manier gezegd: leef jij de waarheid? Ben je authentiek?

Als je antwoord hierop ‘nee’ of ‘niet altijd’ is (en ik denk dat dat voor iedereen geldt), op welke momenten merk je dat je je anders voordoet of een klein leugentje vertelt? Waarom doe je dat? Welke emoties zitten daar onder? Hoe kun je het anders doen?

Voor mij gaat dit over momenten waarop ik dreig ‘ontmaskerd te worden’ dat ik een fout heb gemaakt. Dat ik totaal vergeten ben om een mail te beantwoorden of ik heb het uitgesteld omdat ik niet goed weet wat ik moest zeggen. Dat zijn de momenten dat ik de neiging voel om een reden te verzinnen waarom ik het niet heb gedaan. Dat is minder pijnlijk dan mijn fout te moeten toegeven. Helemaal omdat het een zwakte van mij is, waar ik dus wel vaker tegenaan loop. Ken je dat?

Het is dan aan mij om daaraan te werken. Als ik eerlijk ben over wat ik heb gedaan of gelaten, helpt mij dat om te leren omgaan met mijn eigen emoties, mijn eigen falen en om mijn gedrag te verbeteren.

Dit waren de vragen voor nu. Maar het zijn bij lange na niet de enige goede vragen om te stellen! Laten we samen dit document verder uitbreiden.

Welke andere vragen zouden hierbij mogen? Vragen die een beetje pijn doen, maar die leiden tot meer zelfkennis en wijsheid.. Zet ze hieronder!

Verder lezen?

Doe de gratis online cursus TripleZ over zelfzorg, zelfcompassie en zelfkennis: https://eigenwaardigleven.nl/

Over de waarde van zelfzorg, zelfcompassie en zelfkennis voor een hsp-er: https://eigenwaardigleven.nl/drie-woorden-die-je-als-hsp-er-mag-onthouden/

Wil je meer lezen van Brene Brown? Lees dan deze boeken: