Drie woorden die je als hsp-er mag onthouden

Hoogsensitiviteit wordt gekenmerkt door 3 factoren: Diepe verwerking van prikkels, overprikkeling en emotionaliteit (Van Hooff).

Hoe bekend de overprikkeling en de intense emoties ook zijn, de eigenlijke kern van hoogsensitiviteit is de diepe verwerking van prikkels. Je hersenen beschouwen veel meer prikkels als relevant dan bij minder sensitieve mensen. Daardoor worden veel meer prikkels meegenomen in de verwerking van alles wat er gebeurd, met een complexer plaatje als gevolg. Dit is een prachtige eigenschap, want je kunt situaties beter overzien, emoties lezen, merkt details op en kunt intenser genieten van schoonheid.

Intense emoties zijn dus een gevolg van de diepe verwerking van prikkels. Die intensiteit van emoties is prachtig als je kijkt naar een veld vol bloemen of je verliefd naar je partner kijkt. Maar wanneer je het verdriet van een ander voelt, kijkt naar de natuur die lijdt of je voelt de schaamte als je iets verkeerd hebt gedaan, dan heb een schaduwzijde te pakken. Want ook die zijn intens en af en toe moeilijk te hanteren.

Al dit mooie en intense kost ook wat, namelijk energie. Als hsp-er verbruik je meer hersenenergie dan anderen, dus zul je eerder tijd nodig hebben om weer wat energie bij te tanken. Wanneer die tijd er niet is, of niet op tijd, dan raak je overprikkeld.

Als je weet dat je hoogsensitief bent, dan heb je waarschijnlijk al heel wat tips en trucs gelezen over hoe je met deze minder prettige kanten van je eigenschap kunt omgaan. Als je ‘hsp’ intikt op google, krijg je zelf voornamelijk adviezen om je eigenschap te leren hanteren. Daarmee lijkt het alsof hoogsensitiviteit een eigenschap is waar je vooral last van hebt. Natuurlijk is dat niet het hele verhaal en terecht zijn er steeds meer mensen gekomen die een tegenbeweging hebben ingezet. Hun motto is zoiets als: ‘Hoogsensitiviteit is een bijzonder talent! Je hebt een doel in dit leven om de wereld een beetje beter te maken!’

Ik heb een wat simpeler visie als het gaat om hsp en zou willen zeggen:

Er zijn 3 woorden die je als HSP-er zou mogen onthouden.

Drie woorden die belangrijk zijn om goed met je sensitiviteit om te gaan. Drie woorden die je steeds opnieuw in je gedachten kunt brengen als je problemen tegenkomt. Drie woorden maar die ook nog eens gekoppeld zijn aan de drie factoren van hoogsensitiviteit. Deze drie woorden zijn de volgende:

Zelfzorg. Zelfcompassie. Zelfkennis.

Zelfzorg. Zelfcompassie. Zelfkennis.

Laten we deze woorden even wat nader bekijken.

Zelfzorg

Wanneer je overprikkeld bent, zul je merken dat je minder kunt hebben. Je krijgt last van hoofdpijn, grieperige warmte in je lichaam, geirriteerdheid, een warhoofd en nog veel meer andere symptomen. Belangrijk om te bedenken is dit: als je overprikkeld bent, moet je jezelf, je gedachten en je emoties niet te serieus nemen! Je kunt echt minder goed oordelen, nadenken en beslissingen nemen, dus laat al die dingen gewoon even door je heen gaan zonder er consequenties aan te verbinden.

Wat je wel serieus mag nemen is je overprikkeling zelf. Je lijf geeft aan dat er een grens bereikt is en daar mag je dus op reageren. Met zelfzorg. Overprikkeling – zelfzorg.

Zelfzorg kun je op heel veel manieren doen: wandelen, een boekje lezen, netflixen, een goede maaltijd voor jezelf maken, tuinieren, een vriendin bellen, even heel hard huilen, een dagje naar de sauna of een hele week een hutje op de hei huren.

Het is belangrijk om tijd en ruimte te maken om regelmatig te ontprikkelen. Als je niet op tijd ontprikkeld, zul je vaker en erger overprikkeld raken, soms zelfs tot aan overspannenheid toe. Neem jezelf serieus.

Zelfcompassie

Intense emoties kunnen een zegen zijn en een last. Je intense emoties maken dat je dansend op een lekker muziekje je huis schoonmaakt of met tranen over je wangen een schilderij bekijkt. Het maakt dat je intens kunt liefhebben en tegelijkertijd tot diep in je ziel geraakt wordt door de liefdeloosheid om je heen. Emotionaliteit maakt dat je het ene moment vrolijk kunt zijn en het volgende moment woedend. Het kan je somberheid als een diepe depressie laten voelen.

Al die emoties kunnen je behoorlijk van je stuk brengen. De intensiteit kan je overvallen en je dwarszitten. Als je je diep de grond in voelt zakken om een klein foutje dat je maakte. Als je je verlegenheid verafschuwt als je niet durft te praten voor een groep. Als je ineen krimpt bij ieder teken van mogelijke afwijzing.

Op die momenten, als je emotionaliteit je dwarszit, is het antwoord aan jezelf: compassie. Zelfcompassie betekent dat je jezelf niet om de oren slaat met oordelen over je emoties. Het betekent dat je mild bent voor jezelf en jezelf in herinnering brengt dat dit weer over gaat. Je mag jezelf bij herhaling vertellen dat iedereen fouten maakt en dat je niet minder bent dan anderen omdat je niet zo makkelijk voor publiek praat. Zelfcompassie is jezelf toestemming geven om te falen en te stotteren en je enorm rot te voelen, zonder er direct vanalles aan te moeten veranderen. Natuurlijk mag je al deze dingen ook aan anderen vragen, maar er zijn niet altijd anderen beschikbaar. Daarom mag je in eerste instantie leren dit aan jezelf te geven.

Emotionaliteit – zelfcompassie. Soms zijn je emotionele problemen dermate heftig dat je hulp nodig hebt en dan is het goed om die ook te gaan zoeken. In alle mildheid naar jezelf.

Zelfkennis

Diepe verwerking van prikkels is de kern van hoogsensitiviteit. Het gaat over het opmerken van details, het associeren en ver nadenken over dingen die je opmerkt. Maar ook ombewust gaat dit door. De complexiteit van de processen in je hersenen zul je vaker niet dan wel doorhebben, maar je zult vooral merken dat jouw hele manier van denken en voelen anders is.

Je kunt je hierdoor anders voelen dan anderen. Ergeren aan wat anderen allemaal niet opmerken en jij wel. Je kunt je eenzaam gaan voelen in jouw ervaringen, die je nauwelijks kunt delen met anderen. Maar ook kun je soms gek worden van je eindeloze stroom gedachten en associaties. Van alles wat je wilt, bedenkt en voelt.

Hoewel sommige hsp-ers ervan zullen balen… je kunt je hoogsensitviteit niet uitzetten. Zoals een zwitserse theoloog en denken Sweingruber in de jaren 30 schreef over de gevoelige mens: sie kunnen nicht aufhalten complex zu wesen. Ze kunnen niet stoppen complex te zijn. Wat we wel kunnen doen, is onze eigenschap en onszelf leren kennen. Dan leren we hoe we onze behoeften kunnen vervullen, onszelf kunnen zijn, gebruik kunnen maken van onze sterke kanten en onze waarden kunnen naleven. 

Conclusie

Deze drie woorden – zelfzorg, zelfcompassie en zelfkennis- kunnen je houvast geven in het oerwoud van gedachten, ideeen, tips en adviezen rondom hoogsensitiviteit. Zodat je kunt groeien in wijsheid, liefde, balans en eigenwaarde.

Vergeet niet jezelf aan te melden voor de gratis emailtraining TripleZ voor meer over zelfkennis, zelfcompassie en zelfzorg!

Wil je zelf het onderzoek van Elke van Hoof lezen? Dan is dit boek een goede tip!

14 reacties

  1. FROUKZX BOER. op 6 maart 2020 om 00:11

    Zo raak!
    Precies omschreven dat,… hoe we voelen ,beleven,reageren etc.
    Fijn om te lezen ….
    De herkenbaarheid /bevestiging is goud waard!!
    Dankjewel.
    Lieve groet Power Flower!!

    • Mirjam Bogerd op 16 april 2020 om 21:48

      Zo leuk om te horen! Dank je wel dat je de moeite hebt genomen om te reageren, lieve groet, Mirjam <3

    • Claudia op 16 juni 2020 om 22:28

      Dit zijn nu precies de woorden en uitleg die ik nu nodig had. Super fijn om te lezen! Dank je wel!
      Liefs Claudia

  2. Sharon op 29 april 2020 om 22:32

    Omg wat fijn om dit stuk te lezen
    Ik weet het
    Maar ondanks dat vergeet ik in mijn overprikkeling heel vaak ff bewust te worden van wat er is en wAt ik even moet loslaten
    En dat ik idd dd voor mezelf moet zorgen nee moeten zeggen tegen alles en iedereen
    Ontladen helpt als ik gehuild heb mijn eft technieken toepassen ff helemaal naar dat gevoel ga
    Spinning yoga hardlopen of schilderen helpen me enorm maar ook energie verplaatsen dmv schreeuwden in het bos
    De is verrukkelijk
    Alles schaamte gooi ik zo over boord en probeer naar de meditatie weer in de rust te komen
    Ik start iedere ochtend met de intentie dat ik in
    Van iedere fout doe
    Iedere dag leeg ik in liefde en draag ik dat uit
    Ik sluit de dag af met mediatie in dankbaarheid
    En complimenten wat er allemaal goed ging vandaag
    Mijn moment is zojuist gekomen

    Bedankt voor de opheldering en voor de fijne woorden keep that in mind

  3. Roos op 18 mei 2020 om 23:24

    Hoi Mirjam, ik was je nog niet eerder tegengekomen op Pinterest. Heb met veel interesse je artikel gelezen. Ik herken mezelf er heel erg in. Bedankt voor weer een stukje meer begrip van en voor mezelf dat je me aanreikt!
    Groetjes,
    Roos

  4. Anna op 20 september 2020 om 09:55

    Hoi, ik zit momenteel in een knoop in verband met een relatie waar ik een eind aan wil maken. Na dit te lezen staat mijn besluit vast. Ik zet er een punt achter en ga voor zelfzorg. Dankjewel, liefs Anna

  5. Maria op 13 november 2020 om 18:04

    Ja,dit voel ik eindelijk na jaren therapie etc en een zelfmoordpoging waarbij ik bijna dood was ben ik erachter wat er aan de hand is met mij,groetjes,Maria

  6. Franci op 21 december 2020 om 13:54

    Wat fijn om jou uitleg te lezen Fantastisch! Herkenning is groot ! Fijne praktische handvaten een bevestiging! Hoe ik liever voor mij zelf kan zijn.want het blijft hard werken voor mij …

    • Loui op 9 augustus 2021 om 12:33

      Wat een herkenning en erkenning, het lijkt wel mijn horoscoop. Tel daar mijn ADHD bij op en je hebt een versterkte versie. Ik kom uit een relatie waar ik mezelf niet meer was en al helemaal niet meer begreep. Totdat ik iets las over hooggevoeligheid en na een test gedaan te hebben was het duidelijk voor me en alle stukjes vielen in elkaar. Voor mij voelt het niet bijzonder omdat ik mezelf niet anders ken maar als ik het zo lees dan heb ik toch een streepje voor op de rest. En, als je nooit begrepen hebt gevoeld omdat je anders was, is dat een goed gevoel.
      Dank je voor het delen……

  7. Sandra op 5 december 2021 om 17:28

    gewoon WAUW en dankbaar voor deze mooie duidelijke woorden !!

  8. Pittel op 6 januari 2022 om 23:14

    Hier een hsp moeder die twee dochters heeft verloren door een niet natuurlijke dood. Hoe kom ik aan hulp ?? Ik verzuip in mijn emoties.

    • Mirjam Bogerd op 18 januari 2022 om 11:43

      Hoi Hilma,
      Wat een intense heftigheid beschrijf je hier! Er zijn tal van hulpbronnen waar je naar toe zou kunnen, afhankelijk van wat je nodig hebt. Je zou kunnen beginnen bij je huisarts, een verwijzing naar de GGZ lijkt me passend. Mocht je naar iets anders op zoek zijn, dan is Google een goed begin.
      Maar wat je ook kiest: in. beweging komen, de telefoon oppakken en iemand bellen is altijd de beste start. Van daaruit kom je altijd verder.
      Veel sterkte!
      Mirjam

Laat een reactie achter