Zou oma dood gaan?

Afgelopen weekend waren we op bezoek bij mijn moeder, de oma van mijn kinderen. Oma is ziek en zal niet meer beter worden. Wanneer ze doodgaat weet niemand. Dat kan snel zijn of nog best heel lang duren. Dat hangt af van hoe de chemotherapie aanslaat.

Toen we wisten dat de ziekte weer een nieuwe fase inging, heb ik opnieuw nagedacht en gevoeld hoe ik hiermee om wilde gaan. Ook met de kinderen. Juist ook met de kinderen. Ik besef me dat hoe ik hiermee omga, voor een groot deel bepaalt hoe zij ermee omgaan en die verantwoordelijkheid als moeder neem ik serieus.

Natuurlijk heb ik getwijfeld. Wat vertel je wel en wat vertel je niet. Toen ze nog jonger waren, hoefde ik ze niets te vertellen. Ze gingen alleen mee als oma zich goed voelde, dus voor hen was er geen verschil. Alleen mijn man en ik wisten hoe het er soms in de tussentijd aan toe ging. Alleen wij wisten van onderzoeken en uitslagen en hadden de afspraak daar niet over te praten in bijzijn van de kinderen. Als ik verdrietig was, legde ik uit dat ik ergens verdrietig over was en dat dat oke is, ook voor grote mensen. Daarmee was het voor hen genoeg.

Maar nu zijn ze ouder. Nu is het anders. Nu merken ze meer, horen ze meer, zien ze meer, voelen ze meer.

Dus ik heb de kinderen eerlijk verteld dat oma erg ziek is (ookal zie je dat misschien niet zo goed), dat ze weer die medicijnen nodig heeft waarvan ze zich een poosje erg ziek voelt en misschien ook kaal wordt. En dat ze aan deze ziekte dood kan gaan. Tegelijkertijd heb ik de afspraak met ze gemaakt: ik zal het eerlijk zeggen als oma bijna dood gaat en tot die tijd is het nog niet zo. Een simpele, maar zeer effectieve afspraak, want sensitief als ze zijn.. ze vinden rust in deze helderheid.

Maar ja, thuis erover praten op die manier is toch wat anders dan daarna bij oma langsgaan.  Ik zag aan die koppies dat ze oma toch wat nerveus aan het observeren waren. Op zoek naar wat er dan anders was. Op zoek naar bevestiging misschien dat oma nog springlevend is en dus echt voorlopig niet dood gaat. De een zat witjes op de bank, de ander kwam al snel bij me op schoot zitten en had een stemmetje die een paar jaar jonger was dan toen we binnenkwamen. Ik voelde in mezelf dat ik deze spanning niet zomaar wilde laten gaan en bedacht manieren om erover te beginnen…

Het moment kwam toen we op zoek waren naar beestjes in de tuin. Een kevertje dat we nog niet eerder hadden gezien zat op een takje en met oma keken ze hoe het gestreepte beestje er precies uitzag. Mijn dochter nog altijd met een kinderstemmetje.. en dus opende ik het gesprek. Met oma. Terwijl ik wist dat die twee paar oortjes gespitst waren vanaf het begin. Maar ik gunde ze hun eigen beslissing om mee te praten, te luisteren of weg te lopen.

Ik vertelde van onze afspraak thuis, dat oma nog niet dood zou gaan, totdat we zouden zeggen dat het wel dichtbij zou komen. We benoemden dat het dan toch wel best lastig is om dan te weten hoe je dan met elkaar om moet gaan als er zoiets groots in de lucht hangt. En hoe het ook fijn is om van oma zelf te horen dat ze echt nog niet dood gaat.

‘Nee hoor, dat hoop ik echt nog niet!’, zei ze,’ maar ik zal het eerlijk zeggen als het wel zo is’. En mijn zoon zei: ‘en misschien leef je nog wel heel erg lang!’ Dat hebben we hartelijk met elkaar beaamt.

Mijn dochter zocht en vond ondertussen nog allerlei andere beestjes en leunde een poosje zwijgend tegen me aan. Om vervolgens met een normale stem te zeggen: ‘Oma, weet je dat we gisteren heel veel slakken in onze tuin hebben gevonden?’

Als ouder van een gevoelig kind wil je vaak je kind beschermen door dingen achter te houden. En begrijp me goed, dat is in sommige gevallen zeker goed! Aan de andere kant is de kindertijd ook zo’n belangrijke periode om te leren omgaan met onzekerheid, angst en verdriet. Juist nu kun je je kind emotievaardigheden leren die ze hun hele leven lang kunnen inzetten als het moeilijk is.

Wil je meer weten en leren over hoe je je kinderen kunt helpen om met hun emoties om te gaan en veerkrachtig in het leven te staan? Meld je dan aan voor de workshop op donderdag 4 juli van 20.00- 22.00u.

Mail naar: mirjam@eigenwaardigleven.nl